Γράφει η Μαίρη Κονταρούδη Μπαζιώνη, Οικονομολόγος / Επικοινωνιολόγος
Μία πολύ ευχάριστη είδηση δημοσιεύτηκε πρόσφατα, για 161 αρχαία ελληνικά αντικείμενα μεγάλης αξίας, που ανήκουν σε έναν Αμερικανό δισεκατομμυριούχο, θα εκτεθούν πρώτα στο Met (Metropolitan Museum of Art) πριν επιστραφούν στην Ελλάδα. Τα αντικείμενα στη συνέχεια θα εκτεθούν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα. Για το θέμα αυτό αναφέρονται λεπτομέρειες στο άρθρο που ακολουθεί. Τα νέα αυτά μας έδωσαν μεγάλη χαρά και εφόσον βεβαίως η κίνηση αυτή έχει αίσιο τέλος, μεγάλη ελπίδα για τις πολύχρονες διεκδικήσεις της χώρας μας επιστροφής μερών της πολιτιστικής κληρονομιάς μας.
Η είδηση είναι ακόμα πιο ευχάριστη και ενθαρρυντική, αν υπολογίσουμε το μεγάλο και πολύχρονο αγώνα της χώρας μας για επιστροφή των Ελγίνειων Μαρμάρων ο οποίος μέχρι τώρα δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα.
Αυθαίρετα λοιπόν συνέδεσα την ανεξάρτητη απόφαση, αλλά θεματικά ίδια, και παραθέτω μία επιγραμματική σύνοψη της ιστορίας αυτής η οποία από ότι τώρα τελευταία φάνηκε, θα μας ταλαιπωρήσει ακόμη για πολύ χρόνο.
Η προσφάτως εκλεγείσα Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Λιζ Τρας δήλωσε κατηγορηματικά ότι είναι κατά της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα.
Παρά το γεγονός ότι γίνονται πάρα πολλές υποστηρικτικές κινήσεις σε διεθνές επίπεδο και από Οργανισμούς μεγάλου κύρους για το επανειλημμένο αίτήμα της χώρας μας για το θέμα αυτό, δεν υπάρχει κανένα αποτέλεσμα.
Πρόσφατα Το ζήτημα της Επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, ήταν ένα από τα κύρια θέματα στην ημερήσια διάταξη της 22ης Συνόδου της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Xώρες Προέλευσης (ICPRCP). Ψήφισε ομόφωνα ένα επιπλέον κείμενο που είναι Απόφαση (Decision 22 COM 17), αποκλειστικά στοχευμένη στο ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Η Επιτροπή καλεί επιτακτικά το Ηνωμένο Βασίλειο να αναθεωρήσει την στάση του και να συνομιλήσει με την Ελλάδα, αναγνωρίζοντας ότι το θέμα έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα -σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζει η βρετανική πλευρά ότι η υπόθεση αφορά στο Βρετανικό Μουσείο- και κυρίως ότι η Ελλάδα διεκδικεί δικαίως και νομίμως την Επιστροφή των Γλυπτών στη γενέθλια γη.
Η Ελληνική Κυβέρνηση έκανε, με ένα video που κυκλοφόρησε, τη μεγαλύτερη πολιτιστική καμπάνια στην Ελλάδα, με σκοπό την επανένωση του Μνημείου του Παρθενώνα. Με πάνω από 15.000.000 views παγκοσμίως! Με περισσότερες απο 1.000.001 συμμετοχές μπορούμε να θέσουμε το ζήτημα στο Ευρωπαικό Κοινοβούλιο και να ζητάμε την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, ώστε να επανενωθεί το Μνημείο και να υπάρξει ξανά ως το λαμπρό, περήφανο όλον που ήταν όταν χτίστηκε.
Εδώ θα παραθέσω και κάποια ιστορικά στοιχεία, σε πολλούς βεβαίως απόλυτα γνωστά αλλά σε άλλους λιγότερο, σημειώνοντας ότι τα στοιχεία αυτά λήφθηκαν μετά από σχετκή έρευνα στο διαδύκτιο.
Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα (ορθότερα: Γλυπτά του Παρθενώνα), γνωστά και ως Ελγίνεια Μάρμαρα από τους Άγγλους λόγω του Έλγιν, είναι συλλογή γλυπτών που προέρχονται από την Ακρόπολη των Αθηνών. Αφαιρέθηκαν και κλάπηκαν από τον Τόμας Μπρους 7ο κόμη του Έλγιν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από το 1799 μέχρι το 1803, και μεταφέρθηκαν στην Βρετανία το 1806. Εκμεταλλευόμενος την Οθωμανική ηγεμονία στην. Ελληνική Επικράτεια, κατάφερε και απέκτησε φιρμάνι από τον Οθωμανό Σουλτάνο για την αποκαθήλωσή τους από τον Παρθενώνα με σκοπό τη μέτρηση και την αποτύπωσή τους σε σχέδια, και στη συνέχεια προχώρησε στην αφαίρεση και φυγάδευσή τους. Η ύπαρξη φιρμανιού και, αν υπήρχζε, το ακριβές πνεύμα της άδειας, αμφισβητείται.Το 2019 Τούρκοι ερευνητές υποστήριξαν ότι δεν υπήρξε τέτοιο φιρμάνι. Τα γλυπτά αυτά αποθηκεύτηκαν στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου το 1816. Το 1936 τοποθετήθηκαν στην έκθεση Duveen που δημιουργήθηκε για αυτό το σκοπό.
Από την πρώτη στιγμή της αφαίρεσης των Γλυπτών του μνημείου άρχισαν οι αντιδράσεις για την κλοπή τους. Αμέσως μετά τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους ξεκίνησε το αναστηλωτικό πρόγραμμα του Παρθενώνα και το μνημείο έγινε εθνικό σύμβολο. Το 1842, «κηρύχθηκε» από τον Αλέξανδρο Ραγκαβή, γραμματέα της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, η πρώτη επίσημη αιτίαση της Ελλάδας κατά του Έλγιν και διατυπώθηκε η προσδοκία επιστροφής των διαρπαχθέντων γλυπτών. Το αίτημα επαναλήφθηκε το 1924, με τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από το θάνατο του λόρδου Βύρωνα. Το 1961, ο Δήμαρχος της Αθήνας αλλά και η Ακαδημία Αθηνών, ζήτησαν από την Αγγλία τον επαναπατρισμό των Μαρμάρων του Παρθενώνα και το 1982 απετέλεσε έτος – σταθμός για το ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο, καθώς στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO για την Πολιτιστική Πολιτική στο Μεξικό, η τότε Υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών, Μελίνα Μερκούρη προέβαλε το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Η ελληνική αντιπροσωπεία υπέβαλε σχέδιο Σύστασης υπέρ της επιστροφής του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα στην Ελλάδα, που υπερψηφίστηκε με 56 ψήφους υπέρ, 12 κατά και 24 αποχές. Τον Οκτώβριο του 1984 η Ελλάδα υπέβαλλε επίσημο αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα και τον Απρίλιο του ίδιου έτους η βρετανική πλευρά απέρριψε το ελληνικό αίτημα.
Από το 1983, με πρωτοβουλία της τότε Υπουργού Πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη, η Ελλάδα καταβάλλει συνεχείς προσπάθειες να φέρει τα γλυπτά πίσω στην Αθήνα. Η προσπάθεια των ελληνικών αρχών για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στο τόπο καταγωγής, δεν θα σταματήσει μέχρι να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΑ ΝΕΑ 13/10/2022. Όπως ανακοινώθηκε στον Τύπο έγινε δημοσκόπηση στη Βρετανία για την επιστροφή των Ελγίνειων μαρμάρων στην Ελλάδα όπου τα αποτελέσματα δεν είναι μόνο πολύ θετικά αλλά και απολύτως αντίθετα με τη θέση της Πρωθυπουργού Λιζ Τρας. Το 54% των ερωτηθέντων απάντησε θετικά (υπέρ της επιστροφής), το 16% αρνητικά και το υπόλοιπο 30% δεν απαντώ. Εν αναμονή λοιπόν.
Η μεγάλη αυτή παρένθεση, που έγινε με την ευχάριστη είδηση που θα διαβάσετε στη συνέχεια, κλείνει.
Ακολουθεί το κυρίως άρθρο :
Οι αρχαιότητες παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια μιας προεπισκόπησης της έκθεσης «Κάλλος, Η Υπέρτατη Ομορφιά» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα, στις 27 Σεπτεμβρίου 2021.
Στην τελευταία υψηλού κύρους εκδοχή της τέχνης, οι ΗΠΑ θα επιστρέψουν στην Ελλάδα 161 αρχαία αντικείμενα.
Οι λεπτομέρειες σχετικά με τη συμφωνία είναι ακόμη σε μεγάλο βαθμό κρυφές, αλλά τα αντικείμενα χρονολογούνται στον Κυκλαδικό πολιτισμό της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού, πριν από περισσότερα από 4.000 χρόνια.
Πολλά από τα αντικείμενα «είναι εξαιρετικά σπάνια ή ακόμη και μοναδικά παραδείγματα της τέχνης και της χειροτεχνίας του κυκλαδικού πολιτισμού της τρίτης χιλιετίας π.Χ. και προσφέρουν νέα δεδομένα στην επιστημονική γνώση της περιόδου», ανέφερε σε δήλωσή του στο Associated Press ο Γιάννης Οικονόμου, εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης.
Η συλλογή φέρεται να ανήκε στον 84χρονο δισεκατομμυριούχο Leonard N. Stern , αλλά δωρίστηκε σε πολιτιστικό ίδρυμα στο Delaware. Κάποτε ιδιοκτήτης της εναλλακτικής εφημερίδας της Νέας Υόρκης The Village Voice, ο Stern έκανε την περιουσία του μέσω της Hartz Mountain Industries, μιας εταιρείας προμήθειας κατοικίδιων ζώων που ιδρύθηκε από τον πατέρα του και έκτοτε επεκτάθηκε σε ακίνητα και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ο Stern, το όνομα του οποίου είναι χαραγμένο στη σχολή επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, δεν μπόρεσε να επικοινωνήσει αμέσως για σχόλιο μέσω της εταιρείας του.
Η Βουλή των Ελλήνων βρίσκεται στα πρόθυρα της ψηφοφορίας για την έγκριση της νομοθεσίας που επικυρώνει τη συμφωνία, σύμφωνα με την οποία η συλλογή θα εκτίθεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης καθώς και στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα, πριν εκτεθεί μόνιμα στην Ελλάδα, σύμφωνα με το AP.
Η Met αρνήθηκε να σχολιάσει τη συμμετοχή της στη συμφωνία.
πηγή : news.artnet.com
