Νίκος Μόσχος, ένας ιδιαίτερος και χαρισματικός καλλιτέχνης, που προσπαθεί να μας προσαρμόσει σε «Συνθήκες Προσαρμογής / Adaptation conditions»
Γράφει η Μαίρη Κονταρούδη
Mary Konta , Οικονομολόγος – Επικοινωνιολόγος
Πριν ξεκινήσω να αναφέρομαι στην έκθεση και τον καλλιτέχνη θα ήθελα να επισημάνω, ότι υπάρχει ακόμα χρόνος να την επισκεφτείτε, κάτι που συνιστώ ανεπιφύλακτα.
Η διάρκεια της είναι 13 Φεβρουαρίου - 7 Μαρτίου 2020.
Σήμερα (Πέμπτη 27/2) λοιπόν, επισκέφτηκα την ατομική έκθεση του Νίκου Μόσχου στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη, έναν από τους παλαιότερους «ναούς» τέχνης της Αθήνας. Στα εγκαίνια δεν μπόρεσα να πάω γιατί βρισκόμουν στο εξωτερικό, και ούτως ή άλλως ήθελα να γνωρίσω από κοντά τον καλλιτέχνη σε στιγμές ηρεμίας, να κουβεντιάσουμε και να καταλάβω μέσα από τον χαρακτήρα του, και το γενικό σκεπτικό που τον οδήγησε στις εξαιρετικά ιδιαίτερες δημιουργίες που παρουσιάζει.
Εκείνο που με εντυπωσίασε αρκετά είναι η «αντίφαση», με την ευρεία έννοια, του ατόμου – καλλιτέχνη και του δημιουργού – καλλιτέχνη.
Τι θέλω να πω με αυτό, σαν άτομο ο Νίκος Μόσχος είναι χαμηλών τόνων, παρά τη μεγάλη του επιτυχία και αναγνώριση σε διεθνές επίπεδο, είναι σεμνός και πολύ προσεκτικός στις εκφράσεις και κινήσεις του, και εξαιρετικά ευγενής. Γενικώς πατάει στο έδαφος, κάτι όχι πολύ συνηθισμένο για τους περισσότερους καλλιτέχνες.
Αντίθετα σαν δημιουργός, είναι τολμηρός, εντυπωσιακός, λίγο έως ενίοτε πολύ σαρκαστικός, με συμπλεγματικά τύπου κολλάζ έργα, «απαιτώντας» από τον επισκέπτη, να αφιερώσει αρκετό χρόνο για να διαβάσει και να κατανοήσει τα έργα του. Παράλληλα, του δίνει την ευκαιρία να ερμηνεύσει και να εισπράξει τα νοήματα των έργων του με το δικό του τρόπο. Αυτό είναι μαγικό.
Ενσυνείδητα, εκτός από ένα δύο έργα, δεν του ζήτησα να μου πει τις δικές του σκέψεις για τα ερεθίσματα της δημιουργίας των έργων του, αλλά ήθελα μελετώντας τα προσεκτικά μόνη μου να βγάλω τα δικά μου συμπεράσματα και μηνύματα. Γιατί τα έργα είναι βαθιά μηνυματικά.
Πρόκειται για 17 έργα, ακρυλικά σε καμβά και δημιουργίες σε χαρτί, έργα που έφτιαξε τα τελευταία χρόνια.
Είναι ένας καλλιτέχνης που μέσω της ζωγραφικής θέτει φιλοσοφικά ερωτήματα που έχουν απασχολήσει την ανθρωπότητα καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας.
Ο φόβος απέναντι στον θάνατο, ο έρωτας, η ματαιότητα, η επιβολή εξουσίας είναι κάποια από τα αιώνια θέματα της ανθρώπινης διανόησης, τα οποία ο καλλιτέχνης επιλέγει να ερευνήσει υπό τη σκοπιά της σύγχρονης πραγματικότητας.
Οι ρυθμοί των εικόνων του, οι επιβλητικές /διαβολικές μορφές, καραδοκούν να φυλακίσουν το βλέμμα του θεατή δεν επιτρέπουν αυταπάτες ή ρομαντισμούς. Η αναζήτηση της προσαρμογής είναι μία διαδικασία επίπονη, μακρόχρονη και πολλές φορές μάταιη.
Λίγα λόγια για τον καλλιτέχνη.
Γεννήθηκε το 1979, σπούδασε στην ΑΣΚΤ, ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Εχει πραγματοποιήσει οκτώ ατομικές εκθέσεις και πολλές ομαδικές τόσο στην Ελλάδα όσο και το εξωτερικό.
Εργα του βρίσκονται στο Μουσείο Μπενάκη (Αθήνα), στη Sammlung-Schirm (Βερολίνο), στο PTE Fine Arts (Νέα Υόρκη), στη Bernard Cheong Cllection (Σιγκαπούρη), Συλλογή Σωτήρη Φέλιου (Αθήνα) καθώς και σε άλλες ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Όπως αναφέρεται και στο Preface του κομψού καταλόγου που συνοδεύει την έκθεση:
«Ο βασικός άξονας, σε αυτήν τη σειρά έργων, είναι η διαδικασία προσαρμογής σε νέα δεδομένα, η διαρκής μετάβαση, η ανασύσταση της ύλης, των εννοιών και κατ’ επέκταση της ίδιας της ψυχοσύνθεσης. Η θεματική αυτή αναπτύσσεται μέσα από επί μέρους θεματικές-αφορμές που έχουν απασχολήσει τους καλλιτέχνες (και όχι μόνο) εδώ και αιώνες. Ο φόβος απέναντι στον θάνατο, ο έρωτας, η ματαιότητα, η επιβολή εξουσίας κ.ά. είναι πτυχές-επεισόδια τοποθετημένα σε ένα ευρύτερα σύγχρονο αφήγημα που στη βάση του έχει την προσπάθεια προσαρμογής σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη κατάσταση. Η ταχύτητα με την οποία κινούνται οι εξελίξεις έχει διαμορφώσει μια δύσκολα διαχειρίσιμη ροή πληροφοριών, που δεν δίνει πολλά περιθώρια αντίδρασης και διαύγασης της ουσίας ενώ στο πέρασμα τους συμπαρασύρουν και εν τέλει επαναπροσδιορίζουν όλα αυτά τα γνωστά ζητήματα που απασχολούν το ανθρώπινο είδος. Η ιδέα της προόδου και της εξέλιξης έχει εμπορευματοποιηθεί σχεδόν καθολικά με αποτέλεσμα η τεχνολογία, από μέσο να έχει γίνει σκοπός και πλέον δεν στέκεται απλά δίπλα στον άνθρωπο αλλά τον καθορίζει. Η γνώση δεν ενισχύει την αυτοσυνειδητότητα αλλά χρησιμοποιείται αμιγώς ως μέσο κερδοσκοπίας και επιβολής εξουσίας.»
He will present acrylics on canvas and works on paper, created during the last few years.
The main question in this body of work is the adaptation procedure in new conditions, the idea of continuous transition, the reconstitution of material, notions and consequently of human mentality. This theme is developed around individual thematics-occasions which have preoccupied artists for centuries now (and not artists alone). Fear for death, love, vanity, authority imposition etc. constitute aspects-incidents placed in a contemporary narrative which is based on an effort to adapt in a continuously modifying condition. The speed in which developments move, has shaped a difficult to handle information flow, which does not easily allow reaction and clarification of what is truly meaningful. At the same time, these developments carry away and finally redefine all these familiar questions which preoccupy mankind. The idea of progress and development has been almost totally commercialized, thus transforming technology to a goal rather than a means to an end, and in that way it does not just stand by humans but it determines them. Knowledge does not subserve self-awareness but it is used purely as a means to speculation and imposing authority.
